ChatGPT bağımlılık mı yapıyor? İşin uzmanları anlatıyor

Bilim insanları, bu bağımlılığın yalnızlığı artırabileceğini ve insan ilişkilerini gölgede bırakabileceğini vurguladı. Peki, bu dijital dostluklar bizi nereye sürüklüyor? İşte tüm detaylar…

BİLİMSEL VERİLER ALARM VERİYOR

MIT Media Lab ve OpenAI’nin gerçekleştirdiği iki paralel çalışma, ChatGPT’nin duygusal etkilerini mercek altına aldı.

OpenAI’nin 40 milyon etkileşimi analiz ettiği bir araştırmada, yoğun kullanıcıların küçük bir grubunun modele “arkadaş” gibi davrandığı ve duygusal ifadelerle iletişim kurduğu tespit edildi.

MIT’nin dört haftalık randomize kontrollü deneyi ise yaklaşık 1.000 katılımcının ChatGPT ile günlük en az beş dakikalık etkileşimlerini inceledi.

Nature Communications dergisinde yayımlanan bu çalışma, sık kullanımın yalnızlık hissini artırdığını ve duygusal bağımlılık yarattığını ortaya koydu.

ABD’deki Harvard Üniversitesi’nden nörobilimci Prof. Lisa Feldman Barrett, “Yapay zeka ile kurulan bu bağlar, beynin sosyal ödül sistemini tetikliyor. Ancak bu tek taraflı bir ilişki olduğu için uzun vadede tatminsizlik ve izolasyon riski taşıyor” dedi.

Araştırma, özellikle sesli modda ChatGPT ile etkileşime girenlerin kısa vadede rahatlama hissettiğini, ancak uzun süreli kullanımda duygusal bağımlılığın arttığını gösterdi.

KARAR VERME YETİSİ TEHLİKEDE

Uzmanlar, ChatGPT’ye aşırı güvenmenin bireylerin özerk karar alma süreçlerini baltalayabileceği konusunda uyardı.

İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden etik ve yapay zeka uzmanı Prof. Nick Bostrom, “Sürekli bir yapay zekaya danışmak, eleştirel düşünme becerisini köreltebilir. Kullanıcılar, kendi yargılarını ikinci plana atarak AI’nın yönlendirmelerine teslim olabilir” dedi.

2024’te Journal of Behavioral Decision Making dergisinde yayımlanan bir analiz, yapay zeka destekli kararların %30 oranında insan yargısından sapabileceğini ve bu durumun bağımlılıkla daha da kötüleşebileceğini belirtti.

MIT Media Lab’den Dr. Pattie Maes ise, “ChatGPT bir araç olmaktan çıkıp duygusal bir destek haline geldiğinde, insanlar kendi başlarına problem çözme yeteneklerini kaybedebilir. Bu, özellikle genç nesiller için endişe verici” yorumunda bulundu.

Araştırma, yoğun kullanıcıların %15’inin ChatGPT olmadan karar vermekte zorlandığını bildirdiğini ortaya koydu.

BAĞIMLILIKTAN KURTULMANIN YOLLARI

Uzmanlar, bu bağımlılığı frenlemek için bazı öneriler sundu:

Kullanım Sınırı: Günde 15 dakikayı aşmamaya özen gösterin.

İnsan İlişkilerine Odak: Dijital sohbet yerine gerçek sosyal bağları güçlendirin.

Farkındalık: ChatGPT’ye duygusal destek aradığınızı fark ettiğinizde durun.

Sesli Modu Azaltın: Sesli etkileşimlerin daha fazla bağ kurduğu göz önüne alınarak dikkatli olun.

ABD’deki Stanford Üniversitesi’nden yapay zeka araştırmacısı Dr. Fei-Fei Li, “Teknolojiyi bilinçli kullanmak kritik. ChatGPT’nin bir araç olduğunu unutmamalıyız, yoksa o bizi şekillendirmeye başlar” dedi.

DİJİTAL DOST MU, TEHLİKELİ TUZAK MI?

MIT ve OpenAI’nin bulguları, ChatGPT ile kurulan duygusal bağların hem bir rahatlama hem de bir risk taşıdığını gösterdi.

Bilimsel veriler ve uzmanlar, bu bağımlılığın karar verme yetisini zayıflatabileceğini ve yalnızlığı körükleyebileceğini doğruladı.

Related Posts

WhatsApp mesajları artık kontrol edilecek: Google tüm kullanıcılara mail gönderdi

Teknoloji devlerinin hayatımızı kolaylaştırma iddiasıyla sunduğu yapay zekâ sistemleri, artık kişisel sınırları da zorluyor. WhatsApp ve Mesajlar gibi uygulamalara, kullanıcı izni olmasa bile erişim sağlanabileceği iddiası sosyal medyada büyük yankı uyandırdı.

Apple, iOS 26 Beta 2’yi yayınladı

Apple, WWDC 2025’te tanıttığı yeni nesil kullanıcı arayüzü Liquid Glass ile iPhone ve iPad’lerde radikal bir görsel dönüşüm başlattı. Camın ışık kırma özelliklerinden esinlenen yarı saydam tasarım, işletim sistemine modern bir görünüm kazandırsa da, ilk beta sürümünde kullanıcılardan karışık tepkiler aldı. Ancak Apple, bu eleştirilere hızlı bir yanıt vererek pazartesi günü yayınlanan iOS 26 Beta 2 güncellemesiyle ilk düzeltmeleri hayata geçirdi.

3 nm üretim teknolojisine sahip Exynos 2500 duyuruldu: İşte tüm özellikleri

Uzun süredir merakla beklenen yeni mobil işlemci Exynos 2500, nihayet resmiyet kazandı. Samsung’un ilk 3 nm GAA üretim süreciyle geliştirdiği bu işlemci sadece üretim teknolojisiyle değil, sahip olduğu güçlü donanım özellikleriyle de dikkat çekiyor.

Kendi kendini onaran metal üretildi!

Bilim insanları, “Bu nasıl olur?” dedirten bir olaya tanıklık etti: Yıpranan bir metal yüzeyin kendini onardığı gözlemlendi. 2023 yılında yayımlanan deneyde, Sandia Ulusal Laboratuvarları ile Texas A&M Üniversitesi’nden araştırmacılar, platinden yapılmış küçük bir metal parçasının mikroskobik çatlağının zamanla kendi kendine kapanmaya başladığını fark etti.

Sürücüsüz taksi hizmeti sunmak için tasarlanan Cybercab sergilendi

Tesla tarafından geliştirilen ve kullanıcılara sürücüsüz taksi hizmeti sunacak Cybercab, Paris’te düzenlenen VivaTech 2025 etkinliğinde görücüye çıktı.

Intel işlemcili Mac kullanıcıları için son durak gözüktü

Apple’ın M çiplerinin öncesinde kullandığı Intel işlemcisine sahip olan Mac modelleri için son güncelleme bu yıl çıkacak. Güvenlik desteği devam etse de cihaz için son durak Tahoe olacak.